Page 286 - hamur

Basic HTML Version

276
Kazayağı otu (Adık): Ispanakgiller familyasından; bir veya çok yıllık bir bitkidir. Yetiştiği
toprağa göre çok farklı renk tonlarına sahip olabilir. Bazen yeşil, bazen esmer, bazen de kır-
mızımsı renkte olabilir. Yaprakları değişken sıraya dizilmiş olup her yaprağın dibinden bir
dal çıkar. Alt yaprakları kısa saplı, üst yaprakları sapsız gövdeye oturmuş olup, geniş bir
mızrak şeklinde, kenarları kertikli, yeşil, esmer veya kahverengimsi renkte olabilir. Çiçekleri
bitkinin üst kısmındaki yaprak diplerinden çıkan saplar üzerinde oldukça çok çiçeğin dizil-
mesi ile oluşmuştur ve yeşil, esmer ve kızıl renklerde olabilir. Kazayağı otunun üst kısımları
kesilerek toplanır, kurutulur.
Kenker (Şevkedi bostan): Şevkedi bostan’ın sık dikenli ve beyaz kökü olmadan satılan türüdür.
Toplaması zor bir bitki olduğu kadar faydalı da bir ot türüdür. Kuzu etiyle pişirilmesi önerilse
de milas/bodrum yöresinde zeytinyağlı olarak pişirilmektedir. İzmir civarında beyaz kökü ile
satılan bitki cinsi itibariyle daha az dikene sahiptir. Aslen Girit mutfağına ait olduğu söylen-
se de Ege bölgesinin güneyinde hemen her mutfağın vazgeçilmezidir.
Kofik: İçi boş kurutulmuş dolmalık biber ve patlıcana verilen isimdir. Etli, bulgurlu ve biber
salçalı bir dolma içi ile dolması şahane olur.
Koruk suyu: Olgunlaşmamış üzümlerin ezip suyunu çıkartarak elde dilen oldukça ekşi, asitli
bir içecektir. Çoğu zaman tadını değiştirmek için içine limon ve çeşitli baharatlar atılır.
Körmen otu: Yaban sarımsağı, kır soğanı, gurante olarak bilinir. Taze sarımsağa benzeyen
kalın dallı yabani sarımsak türüdür. Sarımsağın kullanıldığı yerlerde kullanılabilir. Sarım-
sağın rahatsız edici kokusu olmadığından daha tercih edilir.
Kuşekmeği (Çobandağarcığı): Karabuğdaygillerden, küçük kırmızı, pembe veya yeşilimsi be-
yaz çiçekli, doğal ilaç yapımında kullanılan bir bitkidir. Birçok türü vardır.
aylarında mavi ve mor renklerde çiçek açan bir bitkidir.
Sığırkuy uğu: Haziran-Ağustos aylarında parlak s rı renkl çiçekler aç n 20 ile 150 cm boy-
l rında iki yıllık otsu bi bitkidir. Daha çok ekilmemiş yerlerde v yol kenarlarında bulunur.
Gövdeleri dik bazen da lanmış ve yünümsü tüylerle kaplıdı . Yaprakları gövdenin alt kısım-
larında rozet hali e dizilmiş olu , yünümsü tüylüdür. Gövdedeki yapraklar ise sapsızdır.
Çiçekler gövdenin ucunda sık veya s yrek, az veya çok uzun bir s lkım d rumda oplanmış-
lardır. Çiçek erin çanak ve taç yaprakları beşer parçalıdır. Meyveler yuvarlakça olup, çok
tohumludur. Türkiye, sığırkuyruğu türleri bakımından çok zengin olup, takriben 200 kadar
tür bulunmaktadır.
Sütlü göce: Kabuğu soyulmuş buğdayın değirmen veya bulgur taşınd çok ince öğütülmüş
h line göce de ir. Göcenin az miktar a su ve tuz ile kay atılarak pişirilmes , içine süt ilave
edil rek biraz daha kaynatılarak boza kıvamın getirilmesiyl sütlü göce elde edilir.
Sütlügen: Dereotuna bezer bir ot.
Taflan: Karayemiş, Lazkirazı, Lazüzümü, Gürcü kirazı, Hindkirazı, Prunus l urocer us,
Cherrylaurel, La riercerise isimleriyle de biline taflan gülgill r fam ly sınd n şifalı bir bit-
kidir. Karadeniz, Marmara ve Trakya bölgelerindeki ormanlarda yabani olarak yetiştiği gibi
park ve bahçelerde de yetiştirilir. Kışın yapraklarını dökmez. Genellikle 3-5 uzunluğunda
olmakl birlikte 6 metreye adar uzayabilen bu bitkinin çiçekleri küçük ve siyah renklidir ve
lkım halinde toplanmışlardır. Meyvesi zeytin büyüklüğündedir. Taze yapraklarında şeker,
tanen, kalsiyum oksalat ve prülaurasin adlı bir glikozit vardır.
Tamara: Genellikle Karadenizliler tarafından bilinen bir bitki çeşididir. Uzun sap kısımları