Basic HTML Version
53
Örgün Mesleki ve Teknik Eğitimin Yapısı ve Modellemesi
Tüm modellerde eğitim programlarının yapılandırılmasını, eğitim çıktılarının izlenmesi ve
değerlendirilmesini yapan sadece mesleki ve teknik eğitim konusunu araştırma ajandaları
çerçevesinde araştırma, ölçme ve değerlendirme çalışmaları yapan
ara
tırma kurumları
veya enstitüler vardır
. Bu kurumlar ülkelerin mesleki ve teknik eğitim sistemlerinin gele-
cekleri ile ilgili karar veren mekanizmalara yol gösteren kuruluşlardır ve bu kuruluşlar
olmadan modellerin başarıya ulaşması şüphelidir.
Her ne kadar bu dokümanda açıklanan mesleki ve teknik eğitim modelleri iyi örnekler
olarak açıklansa da mükemmel bir mesleki ve teknik eğitim modeli yoktur. Bu modeller
kendi ülkelerinin şartlarına ve endüstri çağının gereklerine uygun olarak yapılandırıldı-
ğı için günümüzün ve yakın geleceğin ekonomik, sosyal ve eğitim şartlarına cevap ver-
mekten uzaktır. Ancak bu modellere alternatif olarak geliştirilmiş modeller de henüz
geliştirilmiş ve denenmiş değildir. Bu çerçevede ülkemiz için bir model seçerken veya
geliştirirken gelişmiş ülkelerdeki modelleri adapte etmekten çok küreselleşen dünya
ekonomisinin ve ülkemizin ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir model arayışında olmak
daha doğru olacaktır. Bu model aşağıdaki ihtiyaçlara cevap verebilecek şekilde yapılandı-
rılmalıdır.
İhtiyaç analizine göre yapılanma:
İş hayatının ihtiyaçlarını dikkate alan, sürekli olarak ölçen
ve bunu eğitim programlarına aktarmaya izin veren,
Zamanın ihtiyaçlarına hızlı adapte olabilme:
Var olan ekonomik ve sosyal şartlara uyum
gösterebilen,
Uzmanla maya izin veren:
Öğrencilere öğrendikleri mesleğin temel becerilerini öğretir-
ken, uzmanlaştıkları alanda eğitim almalarına izin veren,
Yeterlilik temelli olması:
Meslek eğitiminin ardından öğrencilerin aldıkları bilgi ve becerile-
rin yeterliliklerini gösterecekleri bir sertifikalandırma sistemine sahip olan,
Akademik disiplin:
Öğrencilere temel akademik becerilere mükemmel seviyede sahip ol-
malarına ve bu becerilerine uygun meslek seçebilmelerine izin veren,
21. yüzyıl becerileri:
Öğrencilere 21. yüzyıl becerilerine sahip olmalarına izin veren eğitim
sistemine sahip bir model olması gerekmektedir. 21. yüzyıl becerileri farklı kaynaklarda
farklı şekillerde tanımlanmıştır ancak genel olarak bireylerde sahip olmaları beklenen be-
ceriler rekabet şartlarına hızlı uyum gösteren, takım ile çalışabilen, problem çözme yete-
neğine sahip, bilgi okuryazarı, inisiyatif alan, iki yönlü iletişim kurabilen, müşteri (kullanıcı)
odaklı, sürekli öğrenen ve gelişen, mesleği ile ilgili konularda genel bilgi ve beceriye sahip,
mesleğinde en az bir konuda uzman ve disiplinli olmaları şeklinde tanımlanmaktadır.
Ülkemiz için bir mesleki ve teknik eğitim modeli konu ile ilgili uzun bir soru listesine cevap
vermelidir. Bu listeye girecek olan sorulardan bazıları aşağıda listelenmiştir;
Sivil toplum örgütlerini mesleki ve teknik eğitime yakın destek vermesi için motive ede-
cek faktörler nelerdir?
Sağlanacak mali kaynakların ne kadarı devlete ne kadarı özel sektöre ait olacaktır?
Sanayi ve hizmet sektörünün ihtiyaçları müfredatlara nasıl ve ne kadar zamanda yansı-
yacaktır?