Basic HTML Version
47
Örgün Mesleki ve Teknik Eğitimin Yapısı ve Modellemesi
Meslek eğitiminde 3 temel mesleki eğitim modeli belirlenmiştir.
Okul temelli model
İş yeri temelli model
İkili sistem
Okul Temelli Model
Okul temelli modelde, mesleki ve teknik eğitimin tüm eğitim ve öğretim aşamaları okulda
gerçekleştirilmektedir. Öğrenciler, temel akademik bilgilerin öğretildiği dersleri ve eğitimle-
rini aldıkları mesleklerin kuramsal bilgisini meslek öğretmenlerinden okullarda almaktadır.
Mesleklerin beceri eğitimi ve uygulamaları ise okulların içindeki atölyelerde verilmektedir.
Öğrenciler genellikle hafta içi tüm gün okuldadırlar ve öğrenciler 9. sınıftan 12. sınıfa doğru
ilerlerken beceri eğitimlerinin verildiği atölyelerde ders saatleri artar. Okul temelli yaklaşım-
da mesleki ve teknik eğitim ortaöğretim kurumları hem akademik eğitim hem de uygulamalı
atölye eğitimleri verecek binalara ve ekipmanlara sahip olmak zorundadır. Ayrıca öğrencile-
rin atölye veya laboratuarlardaki uygulamalı eğitimlerinde kullandıkları araç, gereç ve temrin-
lik malzemeler okul tarafından sağlanmak zorundadır. Okul temelli mesleki ve teknik eğitime
örnek olarak ülkemizdeki teknik liseler veya meslek yüksek okulları verilebilir. Bu tip eğitim
ülkemizin yanı sıra Fransa, Belçika ve İtalya’da da uygulanmaktadır.
Okul temelli mesleki ve teknik eğitimin kendi içinde güçlü yanları ve sınırlılıkları vardır. Güçlü
yanları arasında öğrencilerin kontrollü bir ortamda uygulamalı eğitimlerini almaları, organi-
zasyonunun kolaylığı ve tüm öğretim hedeflerini kapsayacak şekilde uygulamaların öğren-
cilere yaptırılmasıdır. Öğrenciler okulun atölye veya laboratuvarlarında öğretmenlerinin
gözetiminde programa paralel olarak tasarlanmış uygulama etkinliklerini yaparlar. Bu or-
tamda öğrenciler uygulama eğitimlerini yaparken hem iş kazalarından hem de iş ortamında
olabilecek olumsuz faktörlerden korunmuş olurlar. Tüm öğrencilerin okullardaki atölye veya
laboratuvar ortamlarında uygulama yapmaları gerçek iş yerlerinde yaptırılan uygulama eği-
timlerine göre daha kolay organize edilmekte ve öğrencilerin gelişim takipleri daha kolay
olmaktadır. Son olarak okullardaki uygulamalı eğitimlerde öğretmenler, öğretim programın-
da öğrencinin mesleği öğrenmesi için gerekli tüm uygulamalı eğitimleri yaptırabilme fırsatına
sahiptir. İş yerlerindeki uygulamalı eğitimlerde usta öğreticinin beceri seviyesi veya iş yerin-
deki teçhizatın eksikliklerden kaynaklanan nedenlerden dolayı öğrenciler meslekleri ile ilgili
tüm uygulamalı eğitimleri görmeyebilir, okulda verilen beceri eğitimi bu eksikliği giderebilir.
Okul temelli eğitimin sınırlılıkları ise kurulum ve işletim maliyetlerinin çok yüksek olmasıdır.
Meslek ve teknik eğitim kurumları öğrencilere uygulama fırsatı verebilmek için fiziksel olarak
atölyeleri ve laboratuvarları kurmak ve gerekli makina, teçhizat, araç ve gereçle donatmak
zorundadır. Okul temelli mesleki eğitimde, personel giderlerinin haricinde okulları kurmak
için üç ana maliyet kalemi ortaya çıkmaktadır;
Eğitime uygun atölye ve laboratuvar binaları inşaa etmek,
Atölyeleri gerekli makine, teçhizat, araç ve gereçlerle donatmak,
Uygulama eğitimleri sırasında her öğrencinin uygulamayı yaparken kullandığı temrinlik
malzemeyi temin etmek.