Basic HTML Version
145
Mesleki ve Teknik Eğitimin Yönetimi, Finansmanı ve Sektörle İlişkileri
VET (Vocational Education and Training)in iş gücü ihtiyaçlarını yeterli bir şekilde cevaplama
yeteneğini gözden geçirmeye zorlamıştır (Gradwell, 1999).
Mesleki Eğitim Sağlayıcıları ve Katılım
Mesleki eğitim liselerde ve lisans seviyesinde devlet üniversiteleri ve enstitüler, kâr amacı
güden üniversiteler, iş yerleri ve çıraklık programları ile verilmektedir. Lise seviyesinde mes-
leki eğitim okullarda veya akademik ve mesleki dallar sunan okullarda isteğe bağlı olarak
verilmektedir. Lise programları öğrencileri işgücüne, lisans seviyesinde eğitime ya da çırak-
lığa hazırlar. Özel üniversiteler yerel hükûmetler tarafından yetkilendirilebilir veya lisanssız
yapılar olarak çalışabilir. Belli ölçüde kamu desteği alabilir ancak çoğunlukla harçlar yoluyla
giderini karşılar ve işletme, sağlık bilimleri, insani hizmetler, uygulamalı sanatlar, bilgi tekno-
lojileri, elektronik, hizmetler ve ticaret gibi alanlarda programlar sunar. Programlar bir ya da
iki yıllık eğitim gerektirir (her ne kadar bazı özel üniversiteler daha kısa sureli eğitim verse-
ler de). Kanada’da çıraklık programları, genelde yetişkinlere yöneliktir ancak bazı alanlarda
gençlerin oranları artmaktadır. İlgili sanayi iş yerinde sunulan pratik eğitimden sorumludur
ve eğitim kurumu teorik tarafını sağlamaktadır. Çıraklık programları istikrarlı bir şekilde art-
mıştır (2007’de 358.000’e ulaşmıştır). En büyük artış inşaat alanında olmuştur (ALE Raporu,
2008). Alınan eğitime göre yetkilendirmede de farklılıklar vardır.
Meslek Yetkilendirme
İller düzeyi meslekler: Herhangi başka bir sınava girmeden sahibinin diğer bölgelerde de
çalışabilmesini sağlayan ‘iller arası’ yetki sağlayan meslekler
İl düzeyi meslekler: Sadece yerel ihtiyaçların gerektirdiği yetkilendirmeyi sağlayan meslekler
Sadece Sertifika Newfoundland ve Labrador’da bu meslekler yoktur ancak bölüm [Yerel
Eğitim Bakanlığı] yetkilendirme sınavları yapılmaktadır.
Yetiştirme ve Sertifikasyon Newfoundland ve Labrador, bu alanlar için yetiştirme ve sertifi-
kasyon sağlamaktadır.
MESLEKİ EĞİTİMİN FİNANSMANI
Kanada’da ticaret ve mesleki eğitim için 2005-2006 öğretim yılında 5.2 milyar dolar harcama
yapılmıştır. Bu miktar toplam harcamaların %7’sine karşılık gelmektedir. Federal hükûmet
aslında yetiştirmenin çoğunu ve eğitimin %50’sini karşılamaktadır (Fusch, 1994). Kanada’nın
her yerinde Okul-İş Yeri Eğitimi geniş yer bulmuştur (OECD, 1999). Ontario ve Alberta’da
Eğitim Bakanlıkları diğer hükûmet kuruluşları, işverenler ve eğitimcilerle “partnerların” daha
fazla katılımını sağlamaya çalışmaktadırlar. Mesela Ontario Eğitim Bakanlığı yakın zamanda
lise son Okul-İş Yeri Eğitimi programlarına işverenlerin daha fazla katılmaları için Zenginliğe
Geçiş adlı bir kampanya başlatırken, Alberta Öğrenim, benzer amaçla sanayi kaynaklı Gele-
cek Nesil Kariyerler adlı bir kurumu fonlamaya başlamıştır (Taylor ve Lehmann, 2005).
İşverenler, iş gücü gelişiminde önemli bir yere sahiptir. İşveren kurumları büyüklüklerine
göre eleman yetiştirmeye katkı sağlamaktadırlar: