Basic HTML Version
131
Mesleki ve Teknik Eğitimin Yönetimi, Finansmanı ve Sektörle İlişkileri
Mesleki Eğitim Veren Kurumların Yönetim Yapısı ve İşleyişi
(boarding structure)
Eğitim yönetimi ademi merkeziyetçi bir yapı gösterir. Her okul geniş anlamda otonomiye sa-
hiptir. Kamuya ait okulların yönetimi ya Eğitim ve Bilim Bakanlığının ya da az sayıda olan bazı
Reichschule’lerde olduğu gibi belediyenin yani belediye meclisinin veya bu meclis tarafından
yetki verilen bir komisyonun elindedir. Özel okulların sorumlulukları vakıflara, derneklere
veya kilise kuruluşlarına aittir. Bu okulların yönetimi bu organizasyonların başkanlarının elin-
dedir. İkincil alanda mesleklerle ilgili temel eğitim için iki yol vardır. Farklı branşlarla birlikte
üst basamağın meslek yapılandırıcı eğitimi ve çıraklık eğitimi, MBO mesleki eğitimi sayıca en
önemli olanlarındandır. Bu eğitim iktisat, yönetim ve kamu hizmetleri alanlarında orta düzey
kadro işlevlerini hazırlar.
Çıraklık eğitiminin ağırlık merkezi, uygulamaya dayalı niteliklerin iletilmesinde yer alır. Eğitim
tek tek mesleklere ayrılır. Mezunlar, kapsamlı iş gücüdür. Hollanda eğitim sistemi içerisinde
VBO (Voorbereidend Beroepsonderwijs) ve MAVO (Middlebaar Algemeen Voortgezet
Onderwijs) okulları hazırlayıcı mesleki eğitim kurumlarını oluşturur. Bu okullar 1992 ve son-
rasında “ziraat”, “ihtiyaca cevap veren meslekler”,”hizmet meslekleri” ve “teknik meslek-
ler” olarak isimlendirilen dört sektöre bölünmüştür. Ülkede ortalama 400 mesleki eğitim
türünde eğitim olanakları sağlanmaktadır. Ayrıca çıraklık eğitimi de mesleki ve teknik eğitim
kapsamında önemli bir yer tutar.
Mesleki Eğitim Veren Kurumların Paydaşları (board members):
Temsil Ettiği Kesim, Hakları ve Sorumlulukları
Hollanda’da 1993’ten bu yana meslek yapılandırıcı kurslarla (WCBO) ilgili yasa denetiminde
çıraklık eğitimi yapılmaktadır. Bu yasa, çıraklık eğitimini ve mesleki eğitimi okul, devlet ve sos-
yal paydaşların sorumluluğu ve kontrolü altına vermektedir. Özel sektörün mesleki ve teknik
eğitimler üzerinde büyük bir etkisi vardır. Meslek okullarının öğretim sistemleri, öğretim
kuruluşları ile ilgili tüzel ve özel kişiliklerin katılımları ve her okulun kendine özgü özelliklerine
göre şekillenmektedir. Devletin öğretim sistemi üzerindeki etkisi oldukça azdır. Mesleki ve
diğer okulların finansmanları ve ihtiyaçları daha çok ailelerin, danışma meclislerinin ve vakıf-
ların oluşturduğu büyük organizasyonlarla sağlanmaktadır.
Hollanda mesleki eğitim sistemi, son yıllarda, yeterliklerin en iyi şekilde belirlenmesi konu-
suna yoğunlaşmıştır. 1998 tarihli Mesleki Eğitim Kanunu (Wet Educatie Beroepsonderwijs),
mesleki eğitimde şeffaflığı hedeflemiştir. Yeterlikler, mesleki eğitim müfredatının en temel
girdisi olarak kabul edilmektedir. Şeffaf ve en güncel şekilde belirlenen yeterlikler, buna uy-
gun olarak verilen sertifika ve diplomada yer alıp iş gücü piyasası ve iş hayatında kişilerin
nitelikleri hakkındaki bilgi karmaşasının da önüne geçmeyi hedeflemektedir.