Basic HTML Version
114
MESLEKİ ve TEKNİK EĞİTİM ÇALIŞTAYI
oluşmaktadır. Dünya nüfusunun yüzde 6’sı ABD’de yaşamasına rağmen dünyadaki eğitim
harcamalarının yüzde 25’i ABD’de yapılmaktadır.
Eğitim kurumlarının finansmanı genel olarak merkezî hükûmet, eyalet hükümetleri, bölge
eğitim müdürlükleri ve özel kaynaklar olmak üzere dört kaynaktan sağlanır. Bu dört ayrı
birim sadece devlete ait olan okulları finanse etmekle kalmaz, paralı okullara da belirli ölçü-
lerde yardımda bulunurlar.
2010-2011 eğitim öğretim yılında eğitim harcamalarının %10’8’i merkezî hükûmet (1,13 tril-
yon dolar), %89,2’i ise diğer kaynaklardan sağlandı. Merkezî hükûmetin ayırdığı bütçe sadece
Eğitim Bakanlığından değil Sağlık ve Tarım Bakanlıkları ve diğer ilgili hükûmet programlarının
fonlarını da içermektedir.
Merkezî hükûmet dışı kaynaklardan gelen fonların %50’ye yakını eyalet bütçelerinden, %40’a
yakını da bölge eğitim müdürlüklerince karşılanmaktadır. Yalnız bu oranlarda farklı dönem-
lere göre değişmeler olmaktadır.
Eğitim kurumlarının yaptığı harcamaların sistemin dışında karşılandığı kaynaklardan birisi de
öğrencilerden alınan harçlardır. Eğitimin ücretli olması sadece paralı okullara özgü olan bir
uygulama değildir. Devlet okullarında bile belli oranlarda öğrenim harcı alınır.
Eyalet ve bölge idareleri eğitim için ayrılan kaynağı değişik vergilendirme yollarıyla yaratmak-
tadırlar. Eğitim bütçesi yerel düzeyde mülk vergisinden, eyalet düzeyinde de satış ve gelir
vergisinden sağlanan kaynaklardan oluşturulmaktadır.
Bu sistem içinde okulların finanse edilmesi eyaletten eyalete değişmekle birlikte beş farklı
modelle yürütülür:
1. Flant Grant Model: Eyaletteki kayıtlı öğrenci sayısını temel alan ve her okula öğrenci sayı-
sına göre eşit bütçe ayırma esasına dayanan bu sistem en eski ve fırsat eşitliğini sağlamada
en zayıf olan yöntemdir. Bu yöntem mesleki eğitim, özel eğitim gibi farklı ihtiyaçları olan
öğrencilerin aleyhinedir.
2. Foundations Plan: Eyalet ve eğitim bölgesi itibarıyla her öğrenci başına minimum har-
camayı esas alan bu yöntemde eyaletin vergi geliri/kişi başına düşen gelir ile orantılı bir
bütçe ayrılır.
3. Power Equalization Model: Bu yöntemde merkezî hükûmet ve eyalet hükûmetleri eğitim
bölgeleri arasındaki gelişmişlik/zenginlik farkına göre daha düşük gelirli olan bölgelere
daha fazla, daha yüksek gelirli olan bölgelere daha düşük fon ayırır.
4. Weighted Student Model: Öğrenci özelliğini esas alan bu bütçe hesaplamasında öğrenci
başına belirlenen miktar, özel eğitim, mesleki eğitim gibi daha fazla masrafı olan eğitim
süreçleri için belli bir katsayı ile çarpılarak bulunur. Örneğin, eğitim bölgesinde toplam
kayıtlı öğrenci sayısı 1500 olsun. Bu öğrencilerden alt gelir grubunda olanların, özel eğiti-
me ihtiyaç duyanların ya da mesleki eğitim alacakların sayısı 1,25 ile çarpılarak bulunur. Bu
durumda her okul için kayıtlı öğrenci sayısı ile ayrılan bütçe farklılaşır.
5. Full State Funding Model: Bu modelde her eyalet hükûmeti, kamu okullarının tüm mas-
raflarını karşılar.