Basic HTML Version
113
Mesleki ve Teknik Eğitimin Yönetimi, Finansmanı ve Sektörle İlişkileri
2. Gelişmiş Ülkelerde Mesleki Eğitimin Yönetimi, Finansmanı ve
Sektörle İlişkileri
2.1. ABD
Mesleki Eğitimin Yönetimi
Mesleki Eğitim Veren Kurumların Yönetim Yapısı ve İ leyi i (boarding structure)
ABD’de ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde yapılandırılmış bir mesleki eğitim kurumundan
söz etmek mümkün değildir. İkinci kademe ortaöğretim kurumlarında 11 ve 12. sınıflarda
bazı mesleki eğitim dersleri olmakla birlikte bunlar başlangıç düzeyindeki derslerdir. Bunun
yanı sıra işverenler, birlikler, meslek örgütleri, özel eğitim birimleri tarafından da bu tür
eğitim verilir. Mesleki eğitim farklı statülerde 3 farklı kurumda yürütülmektedir. Bunlardan
en yaygın olanı “Community School”lardır. İkincisi mesleki eğitim veren özel okullar ya da
kurslar, üçüncüsü ise üniversitelere bağlı mesleki eğitim ağırlıklı bölümlerdir.
“Community School”lar diğer okullarda olduğu gibi kendi yönetim kurulları tarafından ger-
çekleştirilir. Okul yönetim kurulları okulun öğretim kadrosu ve yakın çevresindeki kişilerden
belli bir süre için seçim yoluyla oluşturulur. Yönetim kurullarının yetki ve sorumlulukları eya-
let meclisleri veya eyalet eğitim kurulu tarafından düzenlenir. Genel olarak okulun vizyon,
misyon ve hedefleri okul yönetim kurulu tarafından belirlenir.
Mesleki Eğitim Veren Kurumların Paydaşları (board members): Temsil
Ettiği Kesim, Hakları ve Sorumlulukları
ABD’de mesleki eğitim veren eğitim kurumları kendi yapısal özellikleri çerçevesinde hak
ve sorumluklara sahiptir. Fakat mesleki eğitimin yürütülmesi 4 farklı yapının birlikteliği ile
yürütülür. Bunlar, kamu (merkezi ve yerel yönetimler), ulusal meslek kuruluşları, uygula-
ma sürecine aracılık eden kurumlar ve sektörel ulusal ve yerel birliklerdir. Kamu, merkezi
hükûmet ve yerel yönetimler boyutunda mesleki eğitim ile ilgili yasal çerçeveyi oluşturur.
Ulusal Meslek Kuruluşları mesleklere ilişkin standartları ve akreditasyon ilkelerini belirler.
Ulusal ve yerel sektörel birlikler bölgede mesleki eğitime devam eden öğrencilerin yasalar
ve meslek standartları çerçevesinde öğrencilerin eğitimlerinin uygulama kısmını tamamla-
maları için iş yeri şartlarını ve mentör eğitimcileri belirleme görevini üstlenirler. Uygulama
sürecine aracılık eden kuruluşlar ise kamuda, özel eğitim kurumlarında ya da başka şekillerde
uygulama eğitimi yapmak isteyen öğrencilere aracılık ve danışmanlık hizmeti sunarlar. Buna
örnek olabilecek ve kar amacı gütmeyen kuruluşlardan biri 1963 yılında kurulan ve eğitimde
okul-sektör iş birliğini sağlayarak profesyonel gelişmeye destek olacak çalışmalar yürüten
The Cooperative Education & Internship Association (CEIA) adlı kuruluştur.
Mesleki Eğitimin Finansmanı
Finansman Kaynakları ve Oranları (merkezî hükûmet, yerel yönetimler,
hane halkı (öğrenci, veli), özel sektör, STK’lar, uluslararası fonlar vb.)
ABD, eğitim için yapılan harcamaların ulusal gelir içindeki payı açısından dünyada ilk sıralar-
dadır. GSMH’nın yüzde 5,3’ü ve genel bütçenin de yüzde 12,4’ü eğitim harcamalarından