Basic HTML Version
46
yaş gruplarına göre okullaşma oranları incelendiğinde, görme, ortopedik ve işitme engellilerin eğitimlerinde önemli
iyileşmeler olduğu sonucuna varılabilir. Bu iyileşme görme ve ortopedik engellilerde lise üstü eğitimde de devam
ederken, işitme engellilerin durumunda anlamlı bir gelişmenin sağlanamadığı görülmektedir.
Araştırmaya katılan tüm bireylerden 15-24 yaş grubundaki lise altı eğitimlilerin oranı 35-44 yaş grubundaki lise
altı eğitimlilerin oranından %13,1 daha düşüktür. Söz konusu fark hükümlüler/eski hükümlülerde %6,6 olup
zihinsel engelliler dışındaki tüm dezavantaj gruplarından daha azdır. Bu veriler hükümlüler/eski hükümlülerin eğitim
düzeylerinin diğer dezavantajlı gruplara göre çok daha yavaş gelişme gösterdiğini ortaya koymaktadır
Muhtaç durumdaki dul ve yetimlerdeki lise ve lise üstü eğitimlilerin oranının yüksekliği dikkat çekmektedir. Bu grupta
35-44 yaş grubunda %1,7 olan lise üstü eğitimini tamamlamış olanların oranı 15-24 yaş grubunda %21,7’ye
yükselmektedir. Bu durum muhtaç durumdaki dulların çocuklarının eğitimine büyük önem vermesiyle açıklanabilir.
Benzer bir eğilim güvenlik sebebiyle göç edenlerde ve şiddet gördüğü için evden ayrılan kadınlar da görülmektedir.
Yıllar içerisinde güvenlik sebebiyle göç edenlerin ve şiddet gördüğü için evden ayrılan kadınların eğitimi sistematik
bir şekilde artmış görünmektedir.
Araştırma kapsamındaki dezavantajlı bireylerin durumuna bir bütün olarak bakıldığında eğitimde belirgin bir iyileşme
olduğu açıktır. Bu iyileşme engelliler dışındaki dezavantajlılarda daha belirgindir. Engellilerde görece daha yavaş
bir ilerleme olmasının nedeni ülkemizde özel eğitim koşullarının yetersiz olmasına bağlanabilir. Özellikle zihinsel
engellilerin eğitiminde lise ve üzerindeki örgün eğitim kademeleri ile ölçülebilecek türden gelişmeler beklemek
onların özellikleri ve nitelikleri ile pek de uyumlu değildir. Zihinsel engellilerin eğitimindeki ilerlemeyi farklı ölçütlerle
değerlendirmek daha doğru olacaktır. Bununla birlikte özellikle görme ve İşitme engellilerin özel eğitim gereksinimleri
ve koşulları da genel olarak ortopedik engellilerden farklılaşmaktadır.
II. 1. 3. Medeni Durum
Çizelge 7: Dezavantajlı Bireylerin Medeni Durumlarına Göre Dağılımı
Medeni Durum
Dezavantaj Türü
Bekâr
Evli
Boşanmış
Eşi Ölmüş
Toplam
Sayı
% Sayı
% Sayı
% Sayı
% Sayı
%
Ortopedik engelli
764 59,3 407 31,6 71 5,5 46 3,6 1288 100
Zihinsel engelli
960 86,7
93 8,4 37 3,3 17 1,5 1107 100
Görme engelli
551 59,5 280 30,2 63 6,8 32 3,5 926 100
İşitme engelli
482 65,8 202 27,6 25 3,4 24 3,3 733 100
Eski hükümlü
1900 45,7 1593 38,3 474 11,4 191 4,6 4173 100
Maddi sıkıntı çeken dul /
yetim
857 42,4 246 12,2 472 23,3 450 22,2 2025 100
Güvenlik sebebiyle göç
eden
516 47,2 406 37,1 124 11,3 48 4,4 1094 100
Şiddet gördüğü için evden
ayrılmış kadınlar
109 23,7 215 46,8 73 15,9 62 13,5 459 100
Toplam
6.139 52,0 3.442 29,0 1.339 11,0 870 7,0 11.805 100
Bilindiği gibi BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmeye göre “toplumun doğal ve
temel birimi olan aileye, özellikle ailenin kurulması için ve aileye bağımlı çocukların bakım ve eğitiminden sorumlu
oldukları sürece, en geniş koruma ve yardımın yapılması gerektiğini kabul ederler. Evlenme, buna istekli olan
eşlerin hür rızası ile olmalıdır” (md. 10) demektedir. Ayrıca Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmeye göre “Taraf