Basic HTML Version
147
Mesleki ve Teknik Eğitimin Yönetimi, Finansmanı ve Sektörle İlişkileri
yapılan iş ve işlemler, cep telefonları, reklam gelirleri; tapu ve işlemleri vs.den alınacaklar (Ka-
rakütük, 2003, s. 162). 4306 sayılı Kanun gelirlerinden beklenen finansman sağlanamamıştır.
3418 sayılı Kanun ile Millî Eğitim Bakanlığına sağlanan gelirler, 12 Haziran 2002 tarih ve
24783 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu içerisine
alınmıştır. Her iki Kanun kapsamında elde edilen gelirler mesleki ve teknik öğretimin güç-
lendirilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Gelirlerden en fazla, yapım ve onarımlara harcama
yapıldığı, bunları cari harcamalar ve makine ve teçhizat alımlarının izlediği görülmektedir.
Türkiye’de, mesleki ve teknik ortaöğretimin dışsallığından en çok yararlanan işveren kesim-
lerinin, bu kesime katkılarının sağlanması amacıyla Millî Eğitim Bakanlığı tarafından bazı uy-
gulamaları yaşama geçirdiği görülmektedir. 1980’li yılların ikinci yarısından sonra Millî Eğitim
Bakanlığı, ek finansman yaratma olanakları ile ilgili çalışma başlatmış ve 3308 sayılı Kanun’un
32. maddesine göre “Çıraklık, Mesleki ve Teknik Eğitimi Geliştirme ve Destekleme Fonu”nu
kurmuştur. Fonun finansman kaynakları; genel bütçeden, ayrılan ödenek, Bakanlık döner
sermeye işletmelerinin kârları, eğitim, öğretim kurumlarında üretilen malların satışından sağ-
lanan gelirler, gelir ve kurumlar vergisinden hesaplanan değer üzerinden Bakanlar Kurulunun
belirlediği orandan ayrılacak pay, Deniz Ticaret Odaları ve Borsaları ile birliklerce, eğitme
ayrılan bütçenin %50’si, esnaf ve küçük sanatkâr dernekleri, birlikleri, federasyonları ve kon-
federasyonlarınca eğitime ayrılan gayri safi gelirlerinden ayrılan payın %50’si, işçi sendika ve
konfederasyonlarınca eğitime ayrılan payın %25’i, işveren sendika ve konfederasyonlarının
bir önceki yıl aidat gelirlerinin %5’i, fonun mal varlığından elde edilecek gelirler, bağış, yardım
ve diğer gelirlerden oluşmaktadır (Resmî Gazete, 19.06. 1986 tarih, Sayı: 19139, md. 32).
Sosyal Ortaklarca Mesleki ve Teknik Ortaöğretime Yapılan
Harcamalar
Türkiye’de, mesleki ve teknik eğitimin finansmanına sosyal ortaklar da katkı sağlamaktadırlar.
Türkiye’de mesleki ve teknik ortaöğretimin pek çok sorununun yanında finansman soru-
nunun da çözülebilmesi için, sosyal diyaloğun güçlendirilmesi ve Sosyal Ortakların nitelikli
insangücünün yetiştirilmesi sürecine destek olmasına gereksinim duyulmaktadır.
MillÎ Eğitim Bakanlığı ile Sosyal Ortaklar arasında 2000-2007 yılları arasında Erkek Teknik
Öğretimde kırk beş, Kız Teknik Öğretimde on dört ve Ticaret ve Turizm Öğretiminde üç İş
birliği Protokolü imzalanmıştır.
ETÖ Genel Müdürlüğü ile sosyal ortaklar arasında imzalanan iş birliği protokollerinden onu-
nun otomotiv şirketi, onunun vakıf veya işveren dernekleri, üçünün kamu kuruluşu olduğu
diğerlerinin ise farklı iş kollarında çalışan şirketler olduğu görülmektedir. İş birliği protokolü
çerçevesinde otuz altı kurum, okullara makine donanım, bina yapımı ve burs olarak 2000-
2007 yılları arasında toplam 36.639.384 TL katkı sağlamışlardır. Sosyal ortakların Erkek Tek-
nik Öğretim Genel Müdürlüğüne yapmış oldukları toplam katkının %87.7’si işveren dernek-
leri ve vakıflar tarafından sağlamıştır.
Kız Teknik Öğretim Genel Müdürlüğü ile sosyal ortaklar arasında imzalanan iş birliği proto-
kollerinden dokuzunun Tekstil İşveren Kuruluşları, ikisinin KOSGEB, ikisinin Gıda Sanayicileri