Basic HTML Version
49
Türkiye Mesleki ve Teknik Eğitim Strateji Belgesi ve Eylem Planı
2014 - 2018
KAVRAMLAR
Anahtar Yetkinlikler:
Bilgi toplumunun gerektirdiği,
tüm bireylerin sahip olması gereken, kişilerin hayat
boyu öğrenme çerçevesinde bireysel gelişimini,
topluma etkin ve sorumlu bireyler olarak sosyal
katılımlarını, istihdam edilebilmelerini destekleyen
yetkinlikleri ifade eder.
Beceri:
Bilgiyi uygulama, problemleri çözme ve
görevleri tamamlama yeteneğidir. TYÇ kapsamında
beceri; bir çalışma veya öğrenme alanında edinilen
mantıksal, sezgisel ve yaratıcı düşünme ile el becerisi,
yöntem, materyal, araç ve gereçleri kullanabilmeyi
gerektiren “bilgiyi kullanma”, “problem çözme” ve
“bilgi ve becerileri başkalarına aktarma” olarak
tanımlanmaktadır.
Belgelendirme Kuruluşu:
Öğrenme kazanımlarının
ölçülmesi, değerlendirilmesi ve başarılı olması
halinde talep edilen yeterliliğin belgelendirilmesiyle
ilgili işlemleri yürüten ve sorumlu kurum ve
kuruluşlar tarafından yetkilendirilen kuruluşlardır.
Bilgi:
Herhangi bir çalışma veya öğrenme alanı ile
ilgili ilkelerin, teorilerin, olguların ve uygulamaların
bütünüdür.
Eğilim:
Yeterliliklerin ilişkili oldukları öğrenme
süreçlerinin genel ve mesleki niteliklerinin ifade
edilmesidir.
Hayat Boyu Öğrenme:
Kişisel, toplumsal, sosyal
ve istihdam ile ilişkili bir yaklaşımla bireyin; bilgi,
beceri ve yeteneklerini geliştirmek amacıyla hayatı
boyunca katıldığı her türlü öğrenme etkinlikleri
olarak tanımlanmaktadır.
Kalite Güvencesi:
Eğitim ve öğretim programlarının
ve sunumunun kalite kriterleri ve standartlara
uygunluğunun, öğrenme kazanımlarının ölçülmesi
ve doğrulanması işlemlerinin tarafsız ve güvenilir
bulunmasını
sağlayan
planlama,
uygulama,
değerlendirme ve raporlamaya ilişkin faaliyetlerin
tamamıdır.
Kredi:
Öğrenme kazanımlarına dayalı iş yükünün
sayısal olarak ifade edilmesidir.
Öğrenme Kazanımları:
Herhangi bir öğrenme
sürecinin tamamlanmasından sonra bireyin sahip
olduğu bilgi, beceri ve yetkinliklerin tamamıdır.
ÖncekiÖğrenmeninTanınması:
Bireyinbir yeterliliğe
hak kazanması veya bir eğitim programının bir
kısmından muaf tutulması için daha önce serbest
öğrenme, yaygın eğitim ve örgün eğitim yoluyla
iktisâb ettiği öğrenme kazanımlarının ve kredilerin
değerlendirilmesi sürecidir.
Örgüneğitim:
Belirli yaşgrubundakiveaynı seviyedeki
bireylere, amaca göre hazırlanmış programlarla
okul çatısı altında yapılan düzenli eğitimdir. Örgün
eğitim; okul öncesi eğitimi, ilkokul, ortaokul, lise ve
yükseköğretim kurumlarını kapsamaktadır.
Serbest Öğrenme:
Örgün ve yaygın eğitim
kurumlarında verilen eğitimle edinilmeyen bir
amaç veya niyet olmaksızın serbest olarak kazanılan
öğrenmeden, bilinçli ve niyetlenmiş öğrenmeye
kadar deneyime dayalı her türlü öğrenmedir.
Seviye:
Bilgi, beceri ve yetkinliklerle tanımlanmış
sekiz seviyeden her birisidir.
Sorumlu Kurum ve Kuruluş (TYÇ kapsamında):
Eğitim ve öğretim sistemindeki yeterliliklerin
belirlenmesi, tanımlanması ve sunulmasıyla ilgili
yasal düzenlemeleri, işlemleri ve koordinasyonu
yürüten kurum ve kuruluşlardır.
Sorumlu Kurumve Kuruluş (MTE Strateji Belgesi ve
Eylem Planı Kapsamında):
İlgili tedbir maddesinin
yerine getirilmesinden ve koordinasyonundan
sorumlu kurum ve kuruluş.
Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi(TYÇ):
Türkiye’ye özgü
Yeterlilikler Çerçevesinin ismidir.
Ulusal Meslek Standardı:
Bir mesleğin başarı ile
icra edilebilmesi için, MYK tarafından kabul edilen,
gerekli bilgi, beceri, tutum ve davranışların neler
olduğunu gösteren asgari normlardır.
Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi (UYÇ):
Bir ülkede var
olan yeterlilikleri tanımlamak, belirlenmiş ölçütlere
göre sınıflandırmak ve yeterlilikleri karşılaştırmak
için kullanılan, seviyelerden oluşan ilkeler ve kurallar
bütünüdür.
Yaygın Eğitim:
Örgün eğitim sistemine girmemiş,
herhangi bir eğitim kademesinden ayrılmış veya
herhangi bir eğitimkademesini bitirmiş vatandaşları,
genel veya mesleki ve teknik öğretim alanlarında
eğitmek amacıyla örgün eğitim ile birbirini
tamamlayacak, aynı vasıfları kazandırabilecek ve
birbirinin her türlü imkânlarından yararlanacak
biçimde bir bütünlük içinde düzenlenen eğitimdir.
Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında açılan
kurslar, halk eğitimi, çıraklık eğitimi, uzaktan eğitim
ve işletmelerde gerçekleştirilen teorik ve/veya
uygulamalı kurslar veya hizmetiçi eğitim şeklinde
gerçekleştirilmektedir.
Yeterlilik:
Bir işin ya da görevin yerine getirilmesi için
gerekli olan bilgi, beceri ve yetkinliklerin tamamını
ifade eder.
Yeterlilik Belgesi:
Yetkili bir otorite tarafından
bireyin öğrenme kazanımlarını belirli standartlara
göre edindiğinin belirlenmesi halinde verilen, bir
değerlendirme ve geçerlilik kazandırma sürecinin
resmi çıktısıdır.
Yetkinlik:
Bir işi tam olarak yapabilme ve tamamlama
ehliyetidir. Kişisel ve profesyonel gelişme sürecinde
çalışma ve/veya araştırma ortamlarında bilgi,
beceri ve tutum içeren; kişisel, sosyal ve yöntemsel
yeteneklerin kullanımı ile elde edilmiş kazanımdır.