Basic HTML Version
135
Mesleki ve Teknik Eğitimin Yönetimi, Finansmanı ve Sektörle İlişkileri
Merkezî Hükûmetin Rolü
Avusturya’da Eğitimden sorumlu Eğitim Bakanlığının temel görevi okullara yapılan ödemele-
rin düzenli bir şekilde yapılmasıyla birlikte öğretmenlerin hizmet içi eğitimlerinin karşılanma-
sını sağlamaktır. Bakanlık en üst düzeyde denetimden de sorumludur.
Bölgesel Birimlerin Rolü
Bölgesel eğitim otoriteleri kendi bölgelerindeki okulların denetimlerinden sorumludurlar.
Bölge okullarıyla ilgilenen müfettişler okulların her türlü gereksinimlerinin karşılanması ve
düzenlenmesini planlarlar. Bununla birlikte bölge okullarıyla ilgili tüm bilgilerin merkezî hükû-
mete iletilmesinden sorumludurlar. Kendi bölgelerindeki tüm okulların müfredatlarının oluş-
turulmasında bu yerel ve bölgesel birimler etkilidirler.
Avusturya’da okul odaklı mesleki ve teknik eğitim sistemine alternatif olarak okul-sanayi iş
birliği ile gerçekleştirilen bir mesleki ve teknik eğitim sistemi mevcuttur. Bu uygulama değişik
isimler altında birçok ülkede uygulanmaktadır. Genelde “Dual sistem” olarak bilinen bu mes-
leki ve teknik eğitim türü okulda verilen teorik eğitimle bir iş yerinde verilen pratik eğitimi
birleştirir. Bu tür eğitim alanlar, öğrenci statüsünü genelde korurlar.
Orta seviye ve yüksek seviyeli mesleki-teknik orta öğretim okullarına ilaveten çıraklık eğitimi
programları (dual sistem) ile oldukça ciddi oranda mesleki başlangıç eğitimi verilmektedir.
Dual sistemde çıraklık eğitimi; meslek okullarındaki teorik derslerden ve sanayi ve iş piyasa-
sında da uygulama eğitiminden oluşmaktadır. Çıraklık, bir sözleşmeye dayalı olsa da bu kişi-
lerin “yarı zamanlı zorunlu bir meslek okulu”na da kayıt zorunluluğu bulunduğundan bunlar
zorunlu eğitimdeki öğrenciler olarak dikkate alınırlar.
15-19 yaş arasındaki gençlerin yaklaşık %40’ı çıraklık eğitimi programları çerçevesinde ge-
lecekteki mesleklerine hazırlanmaktadır. Bu program kapsamında 40.000 işletme ve firma
(özellikle ticaret, sanayi el sanatları, turizm vb. alanlardaki küçük ve orta ölçekli işletme) yer
almakta ve çırakların yaklaşık %80’ine eğitim vermektedir. Bir odaya kayıtlı olmayan sanayi
işletmeler ve firmalar da gençlerin eğitimine önemli ölçüde katkıda bulunmaktadır.
Çıraklık eğitimi için 9 yıllık zorunlu eğitimin tamamlanmış olması gerekir. Öğrenciler en az
15 yaşında olmalıdır. Çırakların zorunlu meslek okulunda yıl boyunca haftada en az 1 gün
(gün=9 saat) veya her akademik yılda en az 8-10 haftalık modüllere devamı zorunludur.
Politeknik okullarına, sekizinci sınıftan sonra gidilir ve eğitim sadece bir yıl sürer. Öğrenciler,
burada yoğun bir şekilde genel eğitim, mesleki oryantasyon ve mesleki temel eğitim alarak
daha sonraki mesleki hayatlarına ve eğitimlerine hazırlanırlar. Okul yılının başlamasıyla birlik-
te uygulanan eğitim yöntemleri ve uyum sürecine yönelik çalışmalar, öğrencinin iş dünyasını
yakından tanımasına imkân sağlar. Politeknik okulununun başarı ile bitirilmesi durumunda
öğrenci, herhangi bir giriş sınavına tabi tutulmaksızın ya mesleki eğitimi veren orta dereceli
bir BMS’ye veya lise dengi meslek yüksekokulu BHS’ye başlar.
Çıraklık Eğitimi (Lehrlingsausbildung)
Çıraklık eğitimi öğrencinin mesleki eğitimi, işletme ve meslek okulunda paralel ve birbirini
tamamlayıcı şekilde sürdürülür. Çıraklık, işletme tarafından yapılan ve düzenlenen bir çıraklık